Quả gấc có giá trị dinh dưỡng cao được sử dụng trong ẩm thực lẫn trong y học. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trong 100g thịt gấc (màng đỏ) chứa 15mg-carotene và 16mg lycopen.
Quả gấc càng chín thì hàm lượng - carotene sẽ giảm còn hàm lượng lycopen lại tăng lên. Lycopen thực vật trong gấc có tác dụng chống lão hóa, phòng chữa sạm da, trứng cá, khô da, rụng tóc, nổi sẩn… có các dụng dưỡng da, bảo vệ da, giúp cho da luôn hồng hào tươi trẻ và mịn màng.
Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy, lycopen, bêtacaroten, alphatocopherol có trong gấc giúp ngăn ngừa từ xa bệnh ung thư vú, tuyến tiền liệt.
Các chất có trong gấc còn ngăn ngừa hình thành cholesterol, có giá trị cao trong hỗ trợ phòng bệnh tim mạch, tai biến…
Mặc dù gấc rất có lợi cho sức khỏe, tuy nhiên những sai lầm khi ăn quả gấc sẽ khiến chúng trở thành có hại vì có thể gây độc:
Cẩn thận khi dùng hạt gấc
Theo Khỏe & Đẹp, trong cuốn "Những cây thuốc thông thường" của TS. Võ Văn Chi, hạt gấc màu vàng, vị đắng, hơi ngọt, tính ôn, hơi độc, vào hai kinh can và đại tràng có tác dụng chữa mụn nhọt, sưng tấy, lở loét, tiêu thũng.
Việc nhiều người có thói quen giữ hạt gấc lại để làm thuốc cần thận trọng vì hạt gấc chứa độc tính, có thể gây nguy hiểm nếu dùng không đúng cách.
Không nên dùng hạt gấc làm thuốc dùng trong qua đường uống một cách bừa bãi, chỉ nên làm thuốc dùng bôi ngoài da, liều lượng chỉ nên 2-4g/ngày. Và khi dùng phải nướng chín hạt. Khoa dược Đại học Y dược TP.HCM đã có một nghiên cứu khoa học về thành phần dược tính của cao lỏng hạt gấc, trong đó xác định độc tính cấp LD50 (liều dùng hạt gấc khi cho chuột uống sẽ làm 50% bị chết).
Theo đó, dùng dưới liều 20g/kg không làm chuột chết, còn dùng trên 180g/kg tất cả chuột đều chết. LD50 tính bằng phương pháp Behrens và Karber là 92,27g bột hạt gấc/kg.
Ăn quá nhiều
Ngoài những yếu tố có lợi cho sức khỏe, gấc cũng có thể gây hại nếu sử dụng sai cách. Gấc được dùng để tạo màu trong chế biến các món ăn gia đình. Nhiều người thường nghĩ rằng, thực phẩm tốt nên sử dụng tối đa có thể, chúng ta cần lưu ý và tránh những lầm tưởng này khi sử dụng quả gấc. Vì trong quả gấc có chưa rất nhiều dạng tiền Vitamin A, loại Vitamin tan trong dầu. Do vậy, Vitamin A dư thừa không thải ra khỏi cơ thể hàng ngày như các loại Vitamin tan trong nước mà tích lũy lại trong gan.
Nếu dùng quá nhiều carotene, gây tích trữ dưới da, làm vàng da, đặc biệt ở lòng bàn tay và bàn chân, trong thời gian dài có thể gây ngộ độc. Đối với người lớn, khi lạm dụng Vitamin A sẽ có những biểu hiện như đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, khô da, rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ. Đối với trẻ em, lượng Vitamin A vượt quá mức cần thiết, trẻ thường chậm tăng cân, còi xương, kìm hãm sự phát triển xương.
Mỗi ngày người lớn chỉ nên dùng từ 1 - 2ml dầu gấc, chia làm 2 lần và dùng trước bữa ăn.
Bỏ màng đỏ quanh hạt gấc
Một số người thường có thói quen khi ăn quả gấc sẽ loại bỏ màng đỏ bao quanh hạt gấc. Tuy nhiên, nghiên cứu của một số nhà khoa học Đại học dược Hà Nội và Đại học Y Hà Nội đã chứng minh được rằng dầu màng đỏ bao quanh hạt gấc có tác dụng tương tự như vitamin A hỗ trợ điều trị bệnh khô mắt và giúp chúng ta tăng cường thị lực hiệu quả.
Sử dụng dầu gấc
Một số gia đình rất cầu kỳ biến quả gấc thành dầu gấc để dành dùng dần. Theo các chuyên gia, người lớn mỗi ngày chỉ nên dùng trong khoảng 1-2ml dầu gấc, chia làm 2 lần và dùng trước bữa ăn. Lưu ý khi đã dùng dầu gấc thì không ăn đồng thời các rau quả giàu beta caroten như cà rốt, bí đỏ, đu đủ... trong cùng 1 ngày hay liên tục trong 1 thời gian. Nếu không bạn sẽ bị vàng da.
Ngoài ra, bạn không nên dùng mỡ gấc hoặc dầu gấc để rán. Bởi vì nhiệt độ cao sẽ phá hủy carotene chứa trong gấc. Giải pháp hữu hiệu dành cho bạn là trộn dầu gấc vào thức ăn đã nấu chín. Ngoài ra bạn có thể uống thay dầu cá, trung bình mỗi ngày khoảng 10 g (2 muỗng cà phê).
Nếu là dầu gấc nguyên chất ép từ màng gấc đã phơi và sấy khô thì liều cho trẻ em hàng ngày chỉ nên là 8 giọt (khoảng 2 viên nang).
Chọn và bảo quản gấc
Để chọn được gấc ngon, bạn nên chọn những trái có dáng tròn đều, vỏ ngoài màu đỏ cam, gai nở, cầm nặng tay và quả còn nguyên vẹn, không bị vỡ hay giập nếu không sẽ mau hỏng.
Để bảo quản gấc được lâu, bạn bổ đôi quả gấc rồi dùng thìa múc phần nhân gấc bên. Tiếp theo bạn dùng dao tách bỏ hạt và lấy lại phần thịt gấc. Sau đó, bạn chia nhỏ gấc thành từng phần cho vào màng bọc thực phẩm hoặc túi nilon và gói kín.
Cuối cùng, bạn cho gấc vào ngăn đông cho đông lại, rồi cho vào hộp dùng dần. Khi dùng rã đông bình thường.
Nhã Nam (Tổng hợp)
Post a Comment